Trądzik – czym tak właściwie jest?

Trądzik | 1 komentarz

Niezbyt estetycznie wyglądające wypryski, zaskórniki czy nawet bardzo rozległe zmiany skórne o charakterze ropnym to problem wielu osób, nie tylko w młodym wieku, ale również tych starszych, a nawet niemowląt! Badania wskazują, że nawet 75% osób w okresie dojrzewania boryka się z tym problemem, a w późniejszych latach również odsetek ten jest dość duży.

 

Trądzik jest nie tyle samą zmianą kosmetyczną, która może pojawić się pod wpływem złej pielęgnacji skóry, lecz jest również chorobą, którą powinno w wielu przypadkach leczyć się odpowiednimi lekami. Niezbędne mogą być wizyty u lekarzy. Niestety, wiele osób bagatelizuje problemy, co może jeszcze bardziej pogarszać całą sytuację.

 

Czym w ogóle jest trądzik?

Trądzik jest zmianą skórną, która może powstawać w wyniku działania różnych czynników. Objawia się na wiele sposobów – u niektórych to pojedyncze wypryski na czole, brodzie czy w okolicach nosa, u innych bardzo zaawansowane zmiany, które mogą obejmować także plecy lub dekolt. Czasami są to tylko zaskórniki oraz grudki, innym razem ropne, bolące pryszcze. Mogą znikać bardzo szybko, nawet bez ingerencji kosmetyków, mogą również tkwić na skórze tygodniami, powodując w konsekwencji nieestetyczne blizny potrądzikowe. Do tego może dołączyć także nadmiernie przetłuszczająca się skóra, chociaż zmiany mogą dotykać też o osoby o skórze przesuszonej. Trądzik ma zatem zróżnicowany wygląd i jest on głównie zależy od jego pochodzenia – warto więc zawsze wiedzieć, jakie są jego rodzaje, aby móc w porę podjąć odpowiednie kroki celem jego wyleczenia.

 

Różne postacie trądziku

Wyróżnia się kilkanaście różnych rodzajów trądziku w zależności od tego, jaka jest jego etiologia, czyli pochodzenie, a także od tego, jaki charakter mają zmiany skórne:

• Najczęściej występujący jest trądzik młodzieńczy, który określany bywa również trądzikiem pospolitym. Pojawia się on w okresie dojrzewania i jego przyczyną są zmiany hormonalne, zachodzące w organizmie młodego człowieka, powodujące łojotok. Nie dotyka jednak wszystkich osób, często towarzyszy mu nadmierne przetłuszczanie się skóry oraz włosów. Zazwyczaj utrzymuje się przez określony czas, do momentu, w którym gospodarka hormonalna ulegnie uspokojeniu. Nie należy go zaniedbywać, uważając za część okresu dojrzewania, może on bowiem pozostawić nieestetyczne blizny, więc konieczne jest używanie kosmetyków.
• U osób nieco starszych, zasadniczo od 25 do nawet 60 roku życia, zarówno mężczyzn, jak i kobiet, może pojawiać się trądzik różowaty. Jest on już poważnym schodzeniem związanym prawdopodobnie z nieprawidłowym działaniem naczynek krwionośnych, ale jego pochodzenie nie jest dokładnie znane. Objawia się on jako czerwonawe zmiany na twarzy, głównie obejmujące brodę, okolice nosa oraz czoło, które mogą nawet przerodzić się w przerost tkanki skórnej w skrajnych przypadkach i mogą potrzebować interwencji chirurgicznej.
• U niemowląt często obserwuje się trądzik niemowlęcy. Ma on postać drobnej czerwonawej wysypki na twarzy, która przypomina potówki. Jego pochodzenie jest nieznane i również nie ma na niego skutecznego leku. Trądzik ten mija po pierwszych miesiącach życia dziecka.
• W wyniku stosowania niedopasowanych do skóry kosmetyków może pojawiać się trądzik kosmetyczny. Zazwyczaj zmiana kosmetyków na bardziej łagodne oraz odpowiadające cerze jest najlepszym sposobem na jego zlikwidowanie.
• Z kolei trądzik mechaniczny nie jest bezpośrednio związany z hormonami oraz łojotokiem, ale jego wynikiem jest pocieranie skóry, które powoduje podrażnienie i zatkanie gruczołów łojowych. Pojawia się on często na plecach i ramionach, gdy nosi się ciężki plecak, ale również na jego występowanie mają wpływ ubrania – drapiące, zbyt obcisłe, z nieoddychających materiałów.
• Wyróżnia się również trądzik ropowiczy, którego charakterystycznym objawem są zmiany ropne na twarzy. Powodem jego powstawania są zmiany hormonalne i łojotok.
• Ze względu na wygląd zmian opisuje się też trądzik torbielowaty. Tutaj zmiany mają wygląd małych, ale mających tendencję do powiększania się torbieli wypełnionych ropą.

 

Trądzik może dotknąć każdego

Jak widać po tych pobieżnych opisach, trądzik może być problemem każdego z nas. Zarówno niemowlęcia, jak i osoby starsze mogą mieć z nim kłopot, ale statystycznie najczęściej dotyka on osób w młodym wieku. Związany jest również ze zmianami hormonalnymi, więc każdy, kto ma pod tym względem jakieś zawirowania, również może być na trądzik narażony. Nie powinno się zatem lekceważyć zagrożenia, zwłaszcza wtedy, gdy wcześniej miało się już problemy z wypryskami. Problem zawsze może powrócić w najmniej odpowiedniej chwili – wtedy, gdy jesteśmy osłabieni, stresujemy się, zaniedbujemy swoją dietę. Przypatrzmy się zatem temu, jak powstaje trądzik.

 

Jak powstaje trądzik?

Ogólnie trądzik związany jest z kilkoma aspektami, które wpływają na pojawianie się zmian. Są to między innymi:

• nieprawidłowości w rogowaceniu ujść mieszków włosowych – zwykle początkowo pojawiają się na skórze zaskórniki, nazywane także wągrami – małe czarne punkciki. Jest to znak, że coś nie działa prawidłowo. Łój produkowany przez gruczoły łojowe rozmieszczone na skórze twarzy, pleców, dekoltu zaczyna gromadzić się w jednym miejscu, rogowacieje, blokując pory skóry
• łojotok skóry, nadczynność gruczołów wydzielających łój, powstały zazwyczaj w wyniku zmian hormonalnych, większego stężenia androgenów w skórze, powoduje zaczopowanie gruczołów łojowych sebum, w wyniku tego pojawiają się wypryski o różnym wyglądzie. Często dołączają do tego infekcje bakteryjne, które gromadzą się w łoju i zaczynają się namnażać, czego symptomem są wypryski ropowate
• trądzik różowaty, który prawdopodobnie ma też genetyczną etiologię, powstaje w wyniku nieprawidłowego działania małych naczynek krwionośnych w skórze, które powodują czerwonawe i swędzące wykwity

 

Niegroźne zmiany czy choroba?

Widać więc, że mówienie tylko o jedynym trądziku oraz jednym charakterze powstawania zmian jest bardzo dużym uogólnieniem, które może nieraz sprawiać problemy w diagnozie. Z tego powodu często są one nieprawidłowo rozpoznawane, a w przypadku bardziej zaawansowanych zmian konieczne jest nieraz odwiedzenie dermatologa lub endokrynologa, aby mógł on zaordynować odpowiednie leczenie.

 

Oczywiście, nie jest to potrzebne w każdym przypadku. Zwykły trądzik pospolity młodzieńczy można trzymać w ryzach, stosując odpowiednie kosmetyki. Jednak może zdarzyć się tak, że konieczne celem jego wyleczenia będzie stosowanie antybiotyków, leków hormonalnych, specjalnych maści na receptę. Zatem zawsze warto pójść do lekarza, jeśli chce się wiedzieć, czy dane zmiany nie są groźne. Dobry dermatolog będzie mógł nam na pewno pomóc, doradzając, jakie badania warto wykonać, a także jakie kosmetyki i leki warto brać.

 

Metody leczenia i kosmetyki

Do tego, aby móc skutecznie wyleczyć trądzik, potrzeba nieraz dużo czasu oraz cierpliwości, a także nieraz zmiany swojego stylu życia na inny. W zależności od typu, jego nasilenia, wieku, rodzaju skóry, innych współwystępujących schorzeń wybiera się odpowiednie metody leczenia trądziku, które polegają na stosowaniu leków lub kosmetyków albo też obu.

 

Lekami, które często przepisywane są przy uporczywym trądziku, są:

• antybiotyki – do używania miejscowo lub połykania w tabletkach – mają one za zadanie wyeliminować bakterie, które powodują powstawanie wyprysków
• retinoidy – do stosowania miejscowo na zmiany
• leki przeciwgrzybiczne – ponieważ niektóre zmiany mogą być spowodowane aktywnością drożdżaków i innych grzybów
• sterydy – najczęściej do stosowania miejscowego, jednak są skuteczne tylko podczas ich stosowania, po zaprzestaniu kuracji pryszcze mogą powrócić
• tabletki hormonalne – czasami u kobiet konieczne jest uregulowanie cyklu, w innych przypadkach problem tkwi w niedoczynności lub nadczynności różnych gruczołów – nadnerczy, tarczycy

 

Kosmetyki, które warto mieć pod ręką i które są polecane przy trądziku, to między innymi:

• kwasy AHA, BHA i najdelikatniejsze PHA – mają za zadanie złuszczać naskórek i regenerować go, mogą go jednak wysuszać, więc konieczne jest przy nich stosowanie lekkich i nie zatykających porów kremów nawilżających
• peelingi enzymatyczne – rozpuszczają wierzchnią warstwę naskórka, peelingi mechaniczne mogą powodować rozsianie bakterii po twarzy i jeszcze więcej problemów
• kosmetyki z olejkiem herbacianym, arganowym, tamanu, oczarem wirginijskim, maseczki drożdżowe, aloes – delikatne kremy, toniki, żele do oczyszczania skóry, maseczki, preparaty punktowe

 

Zapobieganie trądzikowi

Trądzikowi warto także zapobiegać, ponieważ lepiej stosować się do pewnych reguł niż następnie musieć go leczyć. Zasadniczo sposobów na zapobieganie zmianom skórnym jest bardzo dużo, niemniej jednak nie na każdego mogą one działać, gdy na przykład gospodarka hormonalna jest zaburzona i przyczyny trądziku są genetyczne. Warto jednak pamiętać o tych wskazówkach, należy:

• wystrzegać się alkoholu, tłustego, pikantnego jedzenia, także tego o wysokim indeksie glikemicznym
• nie opalać się nadmiernie, nie korzystać również z solarium
• stosować dopasowane kosmetyki, regularnie złuszczać skórę delikatnymi peelingami, wybierać hipoalergiczne, mineralne kosmetyki kolorowe
• wycierać skórę po umyciu jednorazowymi ręcznikami lub papierowymi chusteczkami
• uzupełniać niedobory witamin, na trądzik może mieć wpływ niedobór cynku, żelaza, witamin z grupy B, witamina P, KK
• unikać stresu
• nie podrażniać mechanicznie skóry, nie wyciskać wyprysków i nie rozdrapywać ich

 

Nie lekceważ trądziku!

Podsumowując, trądzik jest naprawdę skomplikowanym schorzeniem, nie tylko zwykłą zmianą skórną, której przyczyną mogą być nieodpowiednie kosmetyki. Trądzik dotyka niemal każdego w różnych fazach życia, może objawiać się na wiele sposobów, nieraz bardzo uporczywie. Wcześnie rozpoznane przyczyny trądziku mogą znacznie polepszyć rokowanie, a stosowanie właściwych leków oraz kosmetyków znacznie mogą polepszyć stan skóry, pewność siebie oraz radość z każdego dnia! Warto zatem nie lekceważyć problemów z trądzikiem, tylko aktywnie zacząć z nimi walczyć.

więcej